Repo Man (1984) – Alex Cox

Repo Man (1984) – Alex Cox

Share Button

Sinemada sistem eleştirisi yapmanın bin bir türlü yolu var; ancak hiçbiri Alex Cox’un punk kırması, bilimkurgu ve kara filmi harmanlayan distopyası Repo Man kadar ilgi çekici unsurları bir arada bulundurmuyor. Elimizde bir bütün olarak detaylarla zenginleştirilmiş, punk, edebiyat ve sinemaya yaptığı göndermeleri ile türdeşlerinden ayrılan ve bu sayede kendi evrenini yaratmış bir film var. Öyle ki, yapmış olduğu göndermeler sayesinde filmin tuhaf atmosferini birkaç basamak yukarıya çekebildiği gibi, tematik zenginliğini de arttırıyor. Zaten Repo Man’in başarısı da bu ince detaylarda gizli.

Cox, “an”ların gücünden faydalanmakla kalmaz filmin atmosferini de bu tezatlık üzerine kurmayı başarır. Çeşitli bilimkurgu yazarlarına yapılan referanslar -Repo Man’in kurallarının Asimov’u çağrıştırması / Otto’ya sürekli okuması tavsiye edilen kitabın, Hubbard’ın Dianetics kitabının bir tür alegorisi olması gibi- ile filmin punk müziklerini aynı potada eritir. Edebi referansları, Çıplak Şölen’in karakter isimlerini kullanmaktan Alice Harikalar Diyarı’na kadar uzanırken; bunların yanı sıra içinde ne olduğu belli olmayan bir çantanın etrafında dönen olaylar ise kara film klasiği Kiss Me Deadly filmin iskeletini oluşturur. İsimlerini bira markalarından alan karakterler, yiyecek ve içeceklerin markasız olması, akrep ve yelkovanı olmayan saatler gibi punk göstergeler de filmi tamamlar. Ayrıca bu göndermeleri keşfetmek izleyici için ayrı bir deneyim hissi yaşatır; fakat tüm bu referanslara rağmen film, özgün havasını asla yitirmez.

Çalıştığı süpermarketten kovulan Otto, yolda rastladığı Bud’dan ilginç bir teklif alır: Para karşılığı bir arabayı çekmesini ister. Otto teklifi kabul edip arabayı güvenli bir yere ulaştırır ve bu sayede Repo Man grubuna dâhil olur. Repo Man’ler araçlarının taksitlerini ödemeyenlerin araçlarını çalan, bir nevi yasa dışı tahsilât yöntemi geliştirmiş gruplardır. Kendi içinde ilginç kuralları olan bu grup, post-modern bir punk çetesini andırmaktadır. Diğer taraftan 64 model bir Chevy Malibu, otoyolda esrarengiz bir şekilde ısı yayarak ilerlerken, bagajını açan herkes buharlaşır. Hükümet UFO’larla ilgili gizli araştırmalar yürütürken, Otto’nun kız arkadaşı Leila ise komplo teorileri üretmektedir. Tüm bu olağandışı durumlar yer yer absürt bir atmosferde birleşecektir.

Alex Cox, Repo Man’de B film kodlarını çok ilginç bir platformda eritmeyi başarır. Filmin, neredeyse hiçbir sebep sonuç ilişkisine girmeyen, anlattığı öyküye elemlendirilen yan öyküleri bir sonuca bağlamayan, dağınık ama enteresan bir şekilde tutarlı bir yapısı var. Repo Man dışarıdan bakıldığında formüle edilmesi zor gibi görünen -aksiyon, distopya, kara film, bilimkurgu- türleri harmanlarken dönemin sosyal eleştirisinden, gençliğin içinde bulunduğu boşluğa; garip hatta yer yer soğuk mizah anlayışından, zamansız bir dönemi işaret eden atmosferine kadar ince detaylarla süslenmiş, kült statüsünü sonuna kadar hak eden bir B Film başyapıtı.

twitter.com/gok_gkhn

, , , , , , , , , , ,

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir