Sinemayı disiplinler arası bir faaliyet olarak tartışan ve sinema üzerine yapılan güncel tartışmaları Türkiyeli okurla buluşturan Serpil Kırel imzalı Kültürel Çalışmalar ve Sinema, ülkemizde eksikliğini yaşadığımız kültürel eleştiri alanına önemli bir katkı sağlıyor. Kitap önce sinema ve seyirci ilişkisini tarihsel olarak tartışıyor ve sinema salonlarından tarihin farklı dönemlerinde değişen seyirci profillerine genel bir göz atıyor. Daha sonra bakış ve toplumsal cinsiyet gibi üzerinde uzun yıllardır tartışılan konuları bu alanın temel metinlerine gönderme yaparak okuyucuya eleştirel bir perspektif sunuyor. Frankfurt okulunun iletişim ve kültür kuramlarıyla ilgili olarak geliştirdiği “kültür endüstrisi” kavramını endüstriyel sinema üzerinden analiz eden Serpil Kırel, Ünsal Oskay’ın “Yıkanmak İstemeyen Çocuklar Olalım” kitabında tartıştığı kitle kültürü ve popüler kültür konularını yeni bir kuramsal bakışla masaya yatırıyor. Kitabın son bölümü güncel bir temsil tartışması yaparak sinema ve temsil ilişkisini felsefi bağları ışığında tartışıyor ki bence kitabın en heyecan verici bölümü burası. Çünkü temsil tartışması, Descartes’dan Kant ve Hegel’e yirminci yüzyılda Foucault, Deleuze ve Spivak’a kadar uzanan çok geniş bir tartışma alanı. Kitap bu tartışmaları Spivak’ın Batı felsefesinin özne yorumlarına getirdiği radikal eleştirileri kapsamında ele alıyor.
Disiplinler arası kültür eleştiri metinleri 1950’li yıllarda dünyada yaygın olarak yayınlanmaya başlasa da ülkemizde “Kültürel İncelemeler” veya “Kültürel Çalışmalar” gibi bölümlerin üniversitelerde açılmaya başlaması 2010’lu yıllara denk düşmektedir. Bu nedenle bizde kültür eleştirisi veya fenomenolojik eleştirel yaklaşımlar ne yazık ki gelişmemiştir. Bu açıdan düşündüğümüzde kitabın önemi daha iyi anlaşılacaktır.
Bu Kitabı Niçin Okumalıyız?
-Seyretme ve bakma sadece davranışsal bir tepki değil aynı zamanda tarihsel olarak inşa edilmiş yapılar olarak karşımıza çıkar. Özellikle toplumsal cinsiyet ve öteki gibi kavramların çıkış noktası da bakış deneyiminin eril kodlarla inşa edilmesine dayanır. Bu güncel tartışmalarla ilgili fikir sahibi olmak için,
-Miriam Hansen, Laura Mulvey ve Spivak gibi putkırıcı, egemen iktidar bloklarında yarıklar açan düşünürlerin fikirleriyle yakından tanışmak için,
-Adorno, Benjamin, Stuart Hall gibi kültürel tartışmalarda çok önemli katkıda bulunmuş düşünlerin yaklaşımlarını sinema açısından nasıl değerlendirebileceğimizi görmek için,
-Foucault’un Las Meninas tablosunu analiz etmesi üzerinden girişilen bakış tartışmasına vakıf olmak için…
Kültürel Çalışmalar ve Sinema
Yazar: Serpil Kırel
Basım Yılı: 2010 (İlk Basım)
Yayınevi: Kırmızı Kedi Yayınevi
Sayfa sayısı: 447
Matematik öğretmenliği mezunu. Marmara Üniversitesi’nde sinema yüksek lisansı yaptı. Aynı üniversitede doktora eğitimine devam etmekte. Aylık sinema dergisi Rabarba Şenlik’in editörlüğünü yaptı. Sinema Kafası’nda başladığı sinema yazarlığını Cineritüel’de sürdürüyor. Mail: fatih_degirmen@hotmail.com
