Bazı durumlarda kişinin kendini tanımlaması, bedenini tanımlamasından geçer. Her ne kadar toplum normlarından farklı olsa, hatta anormal (!) diye adlandırılsa da, bireyin kendi bedeni üzerindeki tasarrufu yaşamını şekillendirmektedir. Çoğu kez bedenini hapsettiği görünmez sınırlardan kurtulmadığında bireyin gerçek mutluluğu yakalaması oldukça zordur. Diğer türlü bir yanılsama içinde var olmaya devam ederler. Toshio Matsumoto’nun gettolara hapsedilmiş transseksüel karakterlere kamerasını çevirdiği deneysel / yarı belgesel filmi Bara no sôretsu (Funeral Parade of Roses / Güllerin Cenaze Töreni), bedeni kabul edip mutluluğu yakalamak isteyen ancak bir şekilde uyuşturucu ve şiddet sarmalından çıkamayıp Yunan trajedilerine sürüklenen Eddie’nin hikâyesini merkeze alıyor. Bir anlamda zinciri kıranların zorlu yaşamının sadece bedenini kabul etmekle çözülmediğinin altını çizen film, Japon Yeni Dalgası’nın en cüretkâr işlerinden biri.
Eddie travesti bir performans sanatçıdır ve Tokyo’nun eşcinsel gettosu içerisinde bir barda çalışmaktadır. Bar işletmecisi ve uyuşturucu satıcısı olan Gonda ile de gizli bir ilişki yaşamaktadır. Barın gözdesi konumunda olan Eddie, mekânın “madam”ı olan ve Gonda’nın da sevgilisi Leda isimli bir başka travesti tarafından kıskanılmaktadır. Girdikleri şiddetli rekabetin amacı, hem bar hem de Gonda içindir. Diğer taraftan Eddie’nin çocukluğundan gelen travmaları zihnini rahat bırakmamaktadır.
Toshio Matsumoto, Güllerin Cenaze Töreni’nde gerçek ile kurguyu iç içe kullanır. Bazı sahnelerde filmi keserek oyunculara cinsel kimlikleri ile ilgili sorular sorar. Görsel referanslar ile türler arasından gezintiye çıkar. Sessiz sinemayı anımsatan müzikli kavga sahneleri ve slapstick komedi ögeleri ve gerçeküstü atmosfer ile sokak röportajları iç içe geçmiş durumdadır. Birbiri ardına sıralanmış resimleri, kare dondurma ve konuşma balonlarını kullandığı gibi uyuşturucu deneyimlerini ve cüretkâr seks sahnelerini de kullanmaktadır. Filmi bir deneyim süreci içerisinde ele alan Matsumoto, kurgunun sınırlarını bulanıklaştırır.
“Ben hem yarayım, hem yarayı açan kılıç. Ben hem kurbanım, hem cellât.”
Charles Baudelaire
Güllerin Cenaze Töreni, deneysel görsel referanslar şeklinde ilerlerken Eddie’nin trajik varoluş çabasını Yunan trajedisi formunda anlatır. Oedipus kompleksinin başrolde olduğu bu anlatıda Eddie hem kurban hem cellat pozisyonundadır. Annesi tarafından eksikli olarak tanımlanması ve küçük yaşlardan itibaren tacize uğramış olmasının travmasını üzerinden atamayan Eddie, yeni parçası olduğu kimliğinin karmaşasından da tam olarak kurtulamamıştır. Matsumoto’nun filmde kullandığı maske söylemi, hem gizlenen gerçek yüzleri hem de maskelerin ardında yaşanan insanların yalnızlığına vurgu yapar. Önceden bedenini gizlemek için maskeler kullanan Eddie bu kez maskeler ardına iç dünyasını saklanmaktadır. “Bir bireyin ruhu, kendi mutlak gerçeklerine daima inkârla ulaşır.”
Eddie’nin hikâyesi anlatılırken kamera sık sık sokak eylemlerine döner. Devlet şiddetini önlemek amacıyla yapılan bu eylemler üzerinden bir şiddet tanımlaması yapılmaktadır. Eddie’nin apartmanına sığınan bir direnişçinin yaralarını sardığı sahnede ona şiddetin çözüm olmadığını söylemesi manidardır. “Şiddet, hayatın içerisinde kendisine yer bulur, insanları bataklığa sürükler ancak parçası olunan şiddet ret edilir.” Direnişçilerin bu hümanist söylemlerinin gerçek dünyada karşılığı pek yoktur, Eddie’nin hayatı için ise hiç anlam ifade etmez. Filmin trajediye sürüklenen noktası da tüm film boyunca Eddie’nin en huzurlu ve rahat olduğu noktada başlar.
Toshio Matsumoto’nun deneysel draması Günlerin Cenaze Töreni’ni, öfkeli bir enerji ile arsız görüntülerinin avangart bir zihinde canlanması olarak tanımlayabiliriz. Filmin klasik öykü anlatımının uzağında olduğunu ve lineer akış içerisinde takip etmenin kolay olmadığını belirtmekle birlikte, unutmak da imkânsızdır.
İşletme ve Finans lisans mezunu, Sosyoloji öğrencisi. Kendi blogu ve DVD+ dergisi forumundan sonra sinema yazılarını yayınlamaya Sinemaximum sitesi ile başladı. Daha sonra yaklaşık 2 yıl Türkiye’nin ilk online sinema dergisi Sinemalife’da Düş Perdesi ve Ev Sineması bölümlerini yürüttü. Kanal D Home Video DVD dergisinde yazdı. Temmuz 2013’de Cineritüel ekibine katıldı. Philip Morris Ezd kanalında Planlama ve Analiz bölümünde çalışmaktadır.
